ال والین و ال ارژنین خدمتی دیگر به جامعه ی مرغداران امروزه، گوشت مرغ و تخم مرغ به دلایلی چون تامین پروتئین، قیمت مناسب و ارزان درمقایسه با گوشت قرمز و همچنین میزان پایین کلسترول درمیان سبد غذایی مصرف کنندگان به ویژه سفره ی ایرانیان ازجایگاه خاصی برخوردار است. به گونه ای که افزایش و یا نوسانات قیمت مرغ و تخم مرغ ان را به کالایی استراتژیک برای دولت ها تبدیل کرده است.
ازانجاییکه تامین پروتئین در خوراک طیور از حساسیت و اهمیت زیادی دارد، مطالعات و بررسی های متعددی در سالیان اخیر در دنیا برروی نحوه ی تامین ان در جیره ی مرغان پرورشی صورت گرفته است. بدن حیوانات همانند گیاهان، پروتئین هایی متشکل از بیست و دو اسیدامینه ی مختلف می سازند، لیکن برخلاف گیاهان، حیوانات قادر به ساخت همه ی اسیدهای امینه نمی باشند. اسیدهای امینه ای را که حیوانات قادر به ساخت انها نیستند و باید از طریق جیره تامین شوند را جزو اسیدهای امینه ضروری یا لازم طبقه بندی می کنند. در این مقاله ی کوتاه، به تاثیرات و نحوه ی تامین و اثرات مهم ترین و ضروری ترین اسیدهای امینه موردنیاز برای رشد و نگهداری و تولید محصولات پروتئینبی در پرورش طیور می پردازیم:
متیونین، اولین اسید امینه ی ضروری و محدودکننده در خوراک طیور می باشد که بایستی در خوراک طیور اضافه گردد. متیونین، اسیدامینه ی اغازگر سنتز پروتئین در بدن طیور بوده و نقش های عملکردی متعددی شامل افزایش ماهیچه، بهبود عملکرد ایمنی پرنده، و تولید مثل و هم چنین دهنده ی گروه متیل و پیش ساز سیستئین است که سیستئین در ساخت گلوتاتیون یک انتی اکسیدان قوی نقش دارد.
در جدیدترین تحقیقات انجام شده در سال 2016 توسط ژای و همکاران، نشان داده شد که، کاهش میزان پروتئین جیره طیور مورد تحقیق و افزایش مقادیر دو اسیدامینه متیونین و لیزین در جیره باعث بهبود ضریب تبدیل خوراک، افزایش وزن گیری، خصوصیات بهتر و باکیفیت تر لاشه و هم چنین افزایش میزان گوشت سینه می شود. همانطور که در منابع امده، اسید امینه ی لیزین، دومین اسیدامینه ی ضروری و محدود کننده در خوراک و پرورش طیور محسوب می شود.لیزین، فاقد پیش ماده های حد واسط در بدن طیور بوده و بنابراین باید صد در صد احتیاجات پرنده از طرذیق جیره تامین شود. از جمله نقش های این اسید امینه می توان به نگهداری و حفظ عملکرد طبیعی و فیزیولوژیک بدن پرنده، بهبود عملکرد سیستم ایمنی( مطالعات کید، 2014) و بهبود عملکرد دستگاه گوارش(واضعی و همکاران، 2011)، تنظیم متابولیسم پروتئین و لیپید در بدن طیور(فواد و ال سینوسی، 2014)، به حداکثر رساندن میزان تولید، و افزایش گوشت در گله های طیور(مهری و همکاران، 2013) و هم چنین افزایش مقبولیت و بازارپسندی محصولات صنعت طیور اعم از گوشت مرغ و تخم مرغ در نزد مصرف کننده،اشاره کرد.(فواد و همکاران، 2018)از سوی دیگر، کمبود لیزین در خوراک طیور، منجر به کاهش معنادار تکامل اندام های دستگاه ایمنی، از جمله بورس و طحال، کاهش ترشح انتی بادی ها و درنتیجه افزایش تلفات و خسارات اقتصادی ناشی از بیماری ها در گله ی طیور و هم چنین کاهش ترشح هورمون رشد و درنهایت کاهش وزن گیری و تولید در انها خواهد شد.(ژای و همکاران، 2016)
همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، در دهه های اخیر، انتخاب و اصلاح ژنتیکی برای افزایش و تسریع در وزن گیری، بهبود ضریب تبدیل خوراک و افزایش ضریب رشد و وزن ماهیچه ی سینه و بهبود تخم گذاری و کیفیت تخم مرغ، عواقبی را برای صنعت مرغداری و پرورش دهنگان طیور در پی داشته است. این عواقب شامل افزایش سنتز اسیدهای چرب و تجمع انها در بدن طیور، و درنتیجه کاهش پذیرش و مقبولیت گوشت مرغ و تخم مرغ نزد مصرف کننده و هم چنین بازارپسندی گوشت مرغ می باشند.از طرف دیگر، اثرات منفی برروی سیستم ایمنی پرنده و کاهش مقاومت دربرابر بیماری ها، و استرس ها از جمله استرس های محیطی و گرمایی را درپی داشته است.
از سوی دیگر، با پیشرفت های چشمگیر در علم تغذیه دام و طیور، و متعاقب ان جیره نویسی به منظور تکمیل پروفایل اسیدهای امینه موردنیاز برای براوردن نیازهای تغذیه ای طیور و کمک به ارتقا این صنعت، سایر اسیدهای امینه ی ضروری برای طیور نیز مورد تحقیق، بررسی و استفاده توسط جیره نویسان و مرغداران قرار گرفته است.
بنابراین افزودن تمامی اسیدهای امینه ی ضروری طیور در خوراک، گام های بعدی برای جیره نویسان و مرغداران می باشند.
از جمله ی این اسیدهای امینه ضروری، والین، ارژنین، تریپتوفان و ایزولوسین را بایستی نام برد. نسل بعدی اسیدهای امینه ی موردنیاز و ضروری در جیره طیور والین و ایزولوسین هستند. والین، چهارمین اسیدامینه ی ضروری در جیره های برپایه ی ذرت-سویا در طیور می باشد.(کورنلت و بارتلت، 2011). والین، لوسین و ایزولوسین، می توانند از متابولیت های پیش ماده ی حدواسط دربدن پرنده ساخته شوند، اما تولید این نوع اسیدهای امینه بسیار محدود بوده و فقط در حدود دو تا پنج درصد احتیاجات بدن پرنده را تامین می کند. ارژنین و هیستیدین هم طی فرایند کلی متابولیسم از حد واسط ها ساخته می شوند، اما به رغم سنتز محدود این اسیدهای امینه، در شرایط خاص می توانند صرفا پنج تا هشت درصد احتیاجات بدنی پرنده را تامین کنند. بارس و همکاران در سال 2010، در مطالعه ای برروی جوجه های گوشتی، که با جیره برپایه ی ذرت-سویا و بدون کاستن میزان پروتئین همراه با استفاده از لیزین، متیونین و ترئونین، تغذیه می شدند، نشان دادند که با افزودن دو اسیدامینه ی والین و ایزولوسین در جیره ی مذکور، بهبود معنادار وزن گیری و ضریب تبدیل خوراک مشاهده می شود. هم چنین، مشخص گردیده است که نیازهای تغذیه ای طیور به اسیدامینه ی والین در جیره، با افزایش سن پرنده مرتبط بوده، رابطه مستقیم داشته و هنگامی که به خصوص پروتئین جیره نیز کم باشد، نیاز پرنده به این اسید امینه افزایش می یابد.(کوزو و همکاران، 2007 و 2010) و (دوارت و همکاران، 2014).
اسید امینه ی ال-ارژنین یک اسیدامینه ی مهم در طیور بوده که پرنده قادر به تامین ان از منابع داخلی بدن نیست. این اسید امینه سوبسترای موردنیاز برای سنتز بسیاری از مولکول های مهم و حیاتی بدن پرنده از جمله پروتئین، نیتریک اکساید، کراتین، ارنیتین، گلوتامات، پلی امین ها، پرولین و گلوتامین، می باشد که همگی این مولکول ها نقش های فیزیولوژیک و انتی اکسیدانی مهم در بدن طیور می باشند.
عمادی و همکاران در سال 2011 در مطالعه ای برروی جوجه های گوشتی، اثرات دو اسیدامینه ی ارژنین و تریپتوفان را در جوجه هایی که با ویروس بیماری بورس عفونی(گامبورو) الوده شده بودند، برروی پارامترهای عملکرد رشد پرنده، و پروتئین های سرم بررسی و اندازه گیری کردند. مشخص گردید که، اینترفرون الفا، گاما، و ایمنوگلوبولین G، در اثر افزایش این دو اسیدامینه به جیره ی جوجه های مورد بررسی، به طرز چشمگیر و معناداری افزایش یافت و در بهبود پرندگان الوده شده از بیماری گامبورو تاثیر بسزا و مثبت نشان داد. افزون براین میزان البومین سرم و پروتئین تام نیز افزایش داشتند. این یافته ها حاکی از ان هستند که ترکیب دو اسیدامینه ارژنین و تریپتوفان در جیره ی طیور، اثرات تنظیمی و تقویتی برروی سیستم ایمنی و هم چنین عملکرد رشد پرنده دارند. این مطالعات براین مسئله که میزان ارژنین و تریپتوفان موردنیاز برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی و هم چنین حفظ سلامتی پرنده دو و نیم برابر بیش از میزان ذکر شده در جداول تغذیه ای NRC می باشد، تاکید و صحه می گذارند.
درارتباط با تاثیر ال-ارژنین برروی تخم مرغ و تولید ان در مطالعه ای توسط باسیلونی و همکاران در سال 2009 نشان داده شد که، اثر ان از طریق نیتریک اکساید بوده این مولکول یک رادیکال بسیار فعال با عمر کوتاه بوده که اثر تنظیمی مهمی برروی تولید تخم مرغ در طیور دارد. افزودن مکمل ال-ارژنین درجیره ی مرغان تخم گذار در این مطالعه نشان داد که میزان غلظت هورمون سازنده ی لوتئین با افزایش میزان ال-ارژنین در جیره درمقایسه با گروه کنترل که ارژنین دریافت نکرده بودند، رابطه مستقیم داشته و افزایش نشان داد. افزون براین یانگ و همکاران درسال 2016، در تحقیقی برروی اثرات افزودن ارژنین برروی مرغان تخم گذار، به نتایج حائز اهمیتی دست یافتند. این محققین نشان دادند که افزودن ارژنین در جیره های مرغان تخم گذار باعث بهبود معنادار و تقویت سیستم ایمنی پرنده، افزایش مقادیر زرده و ایمنوگلوبولین گاما و همین طور افزایش وزن و بزرگ تر شدن پیش معده و دئودنوم در کالبدگشایی گردید.
درپایان، امید است همراه و همگام با پیشرفت های اخرین تحقیقات روز دنیا، شرکت مرغ نوجان این امکان و افتخار را داشته باشد تا همانند معرفی و واردات ال-متیونین سی جی مالزی فرم صد در صد خالص و فعال بیولوژیکی متیونین به جامعه ی مرغداران کشور و تامین عمده ی ال-لیزین برای کشور، سایر اسیدهای امینه ضروری ال-والین و ال-ارژنین برای صنعت پرورش و خوراک طیور را نیز که تولید شده ازفناوری های نوین و پیشگام تولید اسیدهای امینه می باشند، دراختیار این صنعت مهم و حیاتی پرورش و خوراک طیور و مرغداران عزیز کشورمان قرار دهد.
|